Các kiểu người chơi

Chúng ta đều biết rằng, mỗi người chơi đều là duy nhất và đặc biệt, với động cơ riêng để chơi bất kỳ game nào được cho và phát triển các cách tiếp cận đã được cá nhân hóa đối với hệ sinh thái trong game. Tuy nhiên, gần như là không thể đánh giá và đáp ứng từng loại tính cách với mọi khía cạnh trong trò chơi trong trò chơi, vậy nên cần phải sắp xếp và lên kế hoạch cho mọi thứ trước. Và điều đó bắt đầu bằng cách nắm bắt những gì đang cần giải quyết liên quan đến cộng động trên trang web của bạn. 

Phương pháp của Bartle 

Xây dựng một hệ thống phân loại và một số loại hệ thống đánh giá là cần thiết. Phương pháp phân loại người chơi của Bartle (gọi tắt là BPT - Bartle Player Taxonomy) dựa trên lý thuyết tính cách và hành vi của người chơi; việc phân loại nhằm thiết lập các kiểu tính cách của người chơi dựa theo các kiểu hành vi, mục tiêu và động cơ của họ khi chơi game. 

Lưu ý rằng không có người chơi nào phù hợp với chỉ một thể loại cụ thể; thay vào đó, hầu hết người chơi lại hợp với hơn chỉ một thể loại. Trên thực tế, biểu đồ ở trên hiển thị các lớp phân loại phổ biến và các kiểu hành vi liên quan. Để đi vào chi tiết hơn, đây là một số đặc điểm chung, các hoạt động, hành vi và phong cách chơi cơ bản của từng loại người chơi: 

• Killer: Những người chơi này có sở thích gây hỗn loạn và thách thức quyền lực bằng cách cố gắng thay đổi cách hoạt động của thế giới trong game và gây ảnh hưởng đến trải nghiệm của những người chơi khác. Điển hình là các người chơi hay đi PK người chơi khác, những người chơi sử dụng phần mềm thứ 3 để có lợi thế hơn,...
• Achiever: Mục tiêu của họ là tích lũy thành tựu, chiến lợi phẩm và điểm bằng cách chiến thắng các trận chiến trong game; họ luôn tuân theo luật lệ trò chơi đưa ra để hoàn thành mục tiêu đó (không như Killer).
• Explorer: Họ muốn khám phá các hệ thống điều khiển thế giới trong game, hiểu được các kỹ thuật và tính độc đáo của chóng, đồng thời học cánh lợi dụng chúng.
• Socialer: Họ muốn tạo ra các cầu nối với những người chơi khác bằng cách kể chuyện, chia sẻ chiến thuật và làm mọi thứ cùng nhau trong game. 

Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn một chút vào từng kiểu người chơi.

Các phong cách chơi: 

1. Killer: 

Đây là những hacker không quan tâm đến trải nghiệm của người chơi khác miễn là họ đạt được mục đích. Mục tiêu của họ là đánh bại các con Boss, phục kích và cướp đồ người chơi khác, thậm chí là tìm ra những lỗi trong game để họ có thể lợi dụng. 

Họ không quan tâm đến việc giao lưu kết nối trong game, trừ khi điều đó có lợi cho họ. Các game có Raid Boss, các người chơi cùng phối hợp để đánh bại kẻ thù, và cho khả năng lợi dụng mọi thứ qua cheat code, easter egg và thêm loot cũng thu hút các Killer. Họ cũng sẽ bỏ tiền (hoặc bất cứ thứ gì) cho một thứ gì đó, miễn là nó mang lại lợi ích, phục vụ cho mong muốn thống trị thế giới xung quanh họ. 

Điều cần biết về các Killer 

Killer luôn tìm các lỗi và sơ hở để lợi dụng, vì vậy bạn không nên tạo thêm lợi thế cho họ trừ khi nó được lên kế hoạch sẵn và có lợi cho game của bạn. Họ có xu hướng trở thành những người chơi mang lại nhiều lợi ích nhất hoặc những thành viên tốt nhất trong cộng đồng, vì vậy tạo ra một game có mục tiêu cụ thể có thể thú vị nhưng có lẽ không hợp lý về mặt tài chính.

2. Explorer: 

Những người chơi này không thích gì hơn ngoài việc xây dựng bản đồ và khám phá tất cả các ranh giới của bất kỳ game nào. Họ tận hưởng việc sở hữu kiến thức về hệ sinh thái trong game mà không ai có được, giao lưu bàn luận với người chơi khác để khám phá thêm những điều mới cũng như những bí mật của thế giới xung quanh họ. 

Explorer không có xu hướng quan tâm nhiều đến điểm số hay thắng trong các trận chiến. Họ thích những điều bất ngờ, các tính năng ẩn như easter egg, và có xu hướng trở thành kiểu người chu du khắp thế giới hàng giờ để tìm các vật phẩm và trải nghiệm được giấu kín. 

Tính cách của Explorer 

Explorer thích khám phá những thứ chưa được biết đến và hiểu biết về game hơn hơn người khác. Cung cấp cho họ cách để khám phá những bí mật như: cấp độ mới, chiều không gian mới hoặc khu vực trong thế giới game,... thậm chí cho họ Loot sẽ khiến họ kết nối với trò chơi của bạn ở cấp độ cá nhân. 

Explorer có xu hướng là những thành viên tốt của cộng đồng và chia sẻ các bí mật, bản đồ thế giới game và các thủ thuật. Đây là những người tạo ra các bài hướng dẫn và giúp đỡ người chơi mới trên các mạng xã hội.  

Họ có thể là những người có giá trị trong cộng đồng, cũng như họ có xu hướng dành nhiều thời gian trong game và lang thang khắp nơi. Có ít khả năng họ sẽ mua các đồ IAP - họ muốn tự mình tìm được ra Loot hơn là bỏ tiền ra để đi đường tắt. Họ cũng có xu hướng trở thành một phần của cộng đồng trên các forum và mạng xã hội. 

 3. Achiever

Đây là các con nhà người ta trong game; họ muốn đứng đầu trên các bảng xếp hạng, thu thập được nhiều điểm hơn người khác, và có điểm cao nhất ở mọi mặt trần từ giao lưu, khám phá và chiến thắng các trận chiến, tất cả vì thứ hạng. 

Trên thực tế, leaderboard có thể là thứ khiến Achiever quan tâm nhất, nhưng ngay sau đó họ có thể chuyển hướng hứng thú sang việc kiếm điểm và thu thập Loot. Achiever có thể dễ dàng bị thu hút với việc xem quảng cáo, thực hiện các nhiệm vụ dài, hoặc cố grind thật nhiều để đứng đầu leaderboard. Tất cả những gì họ muốn là chiến thắng. 

Điều bạn cần biết về Achiever 

Những người chơi này chỉ muốn thắng, dù nó có là thu thập nhiều điểm hơn, nhiều loot hơn hay đứng đầu leaderboard. Các trang phục đẹp nhất hoặc loot thú vị nhất cũng có giá trị với họ  nhưng con số tổng thể mới là quan trọng nhất. 

Achiever sẽ trở thành những thành phần tốt trong cộng đồng game, bởi vì không chỉ những động lực đã nêu ở trên có tác dụng, mà họ cũng có xu hướng khá nhát quán về cách chơi của mình miễn là duy trì được trạng thái, thứ hạng của họ.

4. Socializer: 

Socializer chỉ muốn giao lưu và các yếu tố khác trong game đều không quan trọng, đặc biệt nếu họ có thể giao lưu trên các kênh riêng tư hoặc thông qua tin nhắn trực tiếp, hoặc thậm chí qua các tích hợp mạng xã hội. Socializer trường chiếm phần lớn trong các game thể loại casual; ví dụ điển hình và lâu đời nhất là Farmville trên Facebook, ngoài ra cũng có nhiều loại game điện thoại có tình trạng tương tự. Họ có nhiều sự đồng cảm với những người chơi khác và dành nhiều thời gian trong game để giao lưu, và gần như không tương tác quá nhiều đến các nội dung trong game. 

Những người chơi này có động lực chính từ việc tương tác với người chơi khác và họ thích cộng tác để hoàn thành nhiệm vụ hoặc xây dựng những thứ họ không thể tự mình làm được. Socializer không phải là không cạnh tranh, họ chỉ thiếu các động lực của các Achiever thôi. 

Điều bạn cần biết về Socializer 

Các Socializer muốn có cách để kết nối với nhau hơn tất cả mọi thứ, vậy nên các kênh ở trong game như newsfeed, chat với bạn bè và danh sách liên hệ sẽ giúp họ dễ dàng kết nối và họ sẽ thích trò chơi của bạn hơn. Họ cũng có xu hướng mua những trang phục và vật phẩm ngầu - giống như chúng ta ở ngoài đời, mặc quần áo và đu trend để phù hợp với nhóm bạn chúng ta.

5. Định nghĩa các thể loại sâu hơn: Content so với Control 

Có 2 điều đáng quan tâm chính trong game là “Content” và “Control”. Những người chơi chủ yếu quan tâm đến Content hay tập trung vào vũ trụ, phong cách, chủ đề của game, bất kể họ các hành động họ thực hiện trong game. Mặt khác, người chơi hệ Control lại hứng thú tới những gì họ có thể làm với game, phong cách và nội dung chỉ là phụ.  

Trục tung trong biểu đồ Phân loại của Bartle cho thấy mức độ ưu tiên của Control so với Content, hay Hành động so với tìm hiểu về vũ trụ của game và giao lưu với người chơi khác, và trục hoành cho thấy mức độ ưu tiên của việc tương tác với người chơi khác so với tác động hoặc kiểm soát các hoạt động trong trò chơi. 

Hãy nhớ rằng không ai hoàn toàn chỉ thuộc về 1 loại, mặc dù hầu hết người chơi có xu hướng chiếm ưu thế hoặc phe chính. Và không có cộng đồng trò chơi nào chủ yếu là một loại cả. Người ta nói rằng Socializer chiếm 80% cộng đồng trò chơi trung bình, phần còn lại bao gồm khoảng 20% chia đều cho Achiever và Explorer và một lượng siêu nhỏ của Killer.  

Tâm lý người chơi 

Tìm hiểu về cơ sở của BPT 

Để hoàn toàn hiểu được quá trình suy nghĩ đằng sau BPT, bạn cần hiểu cách nó được tạo ra. Hãy bắt đầu từ điểm xuất phát - khái niệm ban đầu được tạo ra do kết quả của Thử nghiệm của Bartle về Tâm lý người chơi game, được tạo ra vào năm 1999 như một cách để thử nghiệm thuyết phân loại người chơi của Richard Bartle được phát triển khi ông tạo ra MUD (Multi-user Dungeons). 

Một nhóm người chơi đã thực hiện một bài kiểm tra 30 câu hỏi ngẫu nhiên được thiết kế để đánh giá mục tiêu và động lực chơi game cũng như hành vi của họ trong game đó. Nó có hệ thống điểm 200% với không một hạng mục nào đạt hơn 100%; ví dụ một người chơi có thể 80% Explorer, 60% Socializer, 30% Achiever và 30% Killer. Bài kiểm tra này đã được thực hiện hàng trăm nghìn lần bởi các game thủ. Tò mò không biết bạn thuộc kiểu người chơi nào? Hãy tự làm bài kiểm tra ở đây. 

Kiểu người chơi lý tưởng cho game bạn có tồn tại không? 

Không thực sự có câu trả lời chính xác khi quyết định loại người chơi và tính cách người chơi ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển và thành công trong game; ngược lại, bạn có thể cần kết hợp nhiều loại người chơi để game có một hệ sinh thái hoặc cộng đồng lành mạnh. Và hơn nữa, người chơi có xu hướng chỉ theo đúng 1 thể loại game duy nhất, nhưng lại xen vào giữa các loại khác tùy theo tâm trạng và tình huống trong lúc chơi. Mỗi người chơi có xu hướng tạo ra một loại tương tác khác nhau trong game, như được nếu ra bởi Ma trận tương tác xã hội của Amy Jo Kim: 

2 phương pháp của Amy Jo Kim và Bartle không hoàn toàn có kết nối với nhau, tuy nhiên lại có một số điểm tương đồng. Explorer giống Explore, Compete giống Achiever, Collaborate giống Socializer, và Create phần nào đó giống Killer, mặc dù các hành vi thực tế là khác nhau (tạo ra sự hỗn loạn vẫn là Create, nhưng Killer lại cũng không trang trí hay thiết kế). 

Cũng nên nhớ rằng các phần loại này cũng có thể chồng chéo lên nhau, như BPT. Ví dụ, Explorer sẽ cộng tác (Collaborate) để chia sẻ những phát hiện của họ và tiếp tục đi khám phá những thứ mới, trong khi cả Killer và Achiever đều thích cạnh tranh (Compete).  

Các loại game thu hút các loại người chơi khác nhau 

Có một số thể loại game nhất định có xu hướng thu hút các loại người chơi khác nhau, khả năng tinh chỉnh và kiếm tiền từ game thông qua trải nghiệm được cá nhân hóa, tạo ra ranh giới giữa các loại bằng cách hướng họ tới trải nghiệm chơi mà họ thấy ý nghĩa cùng với việc căn chỉnh sự cân bằng của các loại người chơi khác nhau trong cộng đồng.

Vì phần lớn người chơi thuộc loại Socializer, giao lưu kết nối, đạt thành tựu với nhau, nên cũng là dĩ nhiên khi ta tập trung vào nhóm người chơi Socializer và các loại khác cũng sẽ tự theo (mặc dù tập trung vào nhóm Killer cũng là ý tốt tùy theo game của bạn là gì). Và một cách tự nhiên, cộng đồng của bạn có thể sẽ hình thành với những Explorer. 

BPT có nghĩa gì trong game của bạn 

Vậy tất cả những điều này có ý nghĩa gì đối với các game developer? Để ý đến nhiều loại tính cách và điều gì có nghĩa với người chơi là chìa khóa để vận dụng đúng kiến thức mà bạn nhận được từ việc hiểu BPT, và đó là phần hợp lý của việc xây dựng cộng đồng nói chung, cho dù nó có liên quan đến game hay không. 

Ví dụ, điểm số đạt được và leaderboard thường phù hợp với Achiever, trong khi mạng xã hội lại phù hợp với Socializer. Explorer thì khó hơn, khi họ muốn thám hiểm vũ trụ rộng lớn và không hẳn là cần phần thưởng; điều này có nghĩa là họ có thể không hài lòng với các game casual dựa trên achievement và dành thời gian để grind thu thập điểm hay bất cứ phần thưởng nào. 

Mặt khác, Achiever lại thấy ổn với việc đó, có thể Socializer và Killer cũng vậy, đặc biệt là nếu họ có thể mua IAP. Killer có thể là thành phần đặc biệt trong trường hợp này dù họ mưu cầu sự hỗn loạn và hủy diệt. Tuy vậy, đối với đối với một số loại game, điều này có thể hoạt động tốt. Đó sẽ là một game hiểu biết người dùng và áp dụng quảng cáo để kiếm tiền.

Mức độ liên quan của BPT đối với nhiều loại game và player khác nhau 

Các game casual đơn giản đều có xu hướng ưu tiên phục vụ Achiever và Socializer; trong khi các game phức tạp hơn lại thích Explorer hơn. Thực tế, theo đuổi 2 loại ban đầu và chủ yếu Socializer là hợp lý nhất nếu bạn đang làm 1 game casual. Killer có xu hướng bị thu hút với những thế họ có thể tạo ra hỗn loạn vì họ khao khát sự thay đổi dù nó tích cực hay tiêu cực. Bạn có lẽ sẽ không muốn tạo ra 1 đám chỉ toàn Killer đâu. 

Mặt khác, game của bạn càng phức tạp, thì kết cấu của tấm thảm tạo nên cộng đồng của bạn càng phong phú. Hãy cùng lưu ý rằng tính cách của một người không chỉ tạo thành từ chỉ 1 loại - giống như trong thế giới thực, tính cách game thủ cũng có nhiều khía cạnh. Thực tế, như đã nhắc đến ở trên, không có ai 100% thuộc về 1 loại cả! Bỏ qua các ẩn dụ, sự đa dạng là gia vị của cuộc sống chơi game đầy phức tạp, nhưng hiểu được các loại Bartle và cách nó liên quan đến cộng đồng của bạn là điều cần thiết để phát triển game trong thời đại này.